CĂN BỆNH UNG THƯ MANG TÊN SELF-HELP

Có một điều phải công nhận rằng, sách "self-help" tốt, nhưng nó là tốt giả, và hiệu quả sẽ không bao giờ lâu dài. Cũng giống như những thứ như chiêm tinh học, sách self-help thường xuyên mắc phải vấn đề là "ngụy khoa học", tác giả đưa ra vấn đề và không bao giờ gợi mở, hoặc "giả" khiến người đọc nghĩ rằng cuốn sách này khiến mình gợi mở.

Hầu hết những sách self-help bắt đầu bằng một khái niệm gì đó và khiến người đọc ghi nhớ tư tưởng đó xuyên suốt cuốn sách. Đó là một cách ám thị. Mặc dù ở đây, ám thị mang mục đích tốt, có điều: Anh có ở vị trí của tôi hay không để biết rằng nó sẽ tốt cho tôi?

Những cuốn sách như "Đắc nhân tâm" luôn đưa ra những tình huống "tưởng như có thật". Ví dụ:

"Tôi có vợ 18 năm rồi, và trong thời gian đó ít khi tôi mỉm cười với nhà tôi. Từ sáng dậy tới khi đi làm, tôi ít khi nói với nhà tôi quá 12 tiếng. Trong châu thành Nữu ước này, tôi vào hạng người càu nhàu khó chịu nhất. Nghe lời ông khuyên, tôi thí nghiệm "tuần lễ mỉm cười" và ngay sáng hôm sau, khi rửa mặt, ngó trong gương, tôi tự nhủ phải bỏ cái bộ mặt đưa ma đó đi và quyết chí mỉm cười. Khi ngồi bàn ăn sáng, tôi hớn hở chào nhà tôi. Nhà tôi ngạc nhiên vô cùng. Tôi giữ luôn như vậy trong hai tháng nay và đã tìm thấy được nhiều hạnh phúc trong gia đình tôi, hơn cả một năm vừa qua."

Đây là một điển hình cho những tình huống "tưởng như có thật". Đầu tiên đó là việc người kể chuyện đưa ra hai con số: Tôi có vợ 18 năm, và tôi ít khi nói với nhà tôi quá 12 tiếng. Con số đầu tiên rất thuyết phục, nhưng con số thứ hai lại không mang tính thực tế. Ở đây, không phải con số không thực tế, mà là việc đưa ra một con số cụ thể. Đó là việc "không bình thường", việc chỉ ra chính xác con số với tiêu chí là nói chuyện với ai đó thông thường chỉ nằm trong những liệu trình điều tra tiền chữa trị tâm lý.

Bác sĩ tâm lý thường sẽ hỏi bạn: Anh có nhớ một ngày anh thường dành ra bao nhiêu tiếng để ngủ không? Để giao tiếp không? Để... Và từ đó họ sẽ có cái nhìn về sinh hoạt của bạn. Có điều, một con số 12 tiếng với chuyện nói chuyện với vợ thông thường không đủ để kết luận bất kể điều gì. Nhưng ngay sau đó lại là một lời khuyên dựa trên một con số không đủ để kết luận bất kể điều gì, và kết luận rằng "Tôi luôn giữ vậy trong hai tháng nay và kết quả còn tốt hơn một năm" là phản khoa học. Đây, lại là một trong những kết luận "tưởng như có thật".

Trên thực tế, việc hình thành thói quen của con người không đơn giản như vậy. Và cách hình thành thói quen miễn cưỡng như thế, cũng chỉ có khả năng kéo dài trong một thời gian ngắn. Cái gì dễ đến, dễ đi. Thói quen hình thành từ tiềm thức luôn có xu hướng cố hữu hơn thói quen hình thành từ ý thức. Và nếu muốn rèn luyện thói quen, phải hình thành thói quen từ tiềm thức, tức là từ những hành động chúng ta thông thường "không nhận ra".

Sách self-help không đưa cho bạn phương pháp luận của ngành tâm lý học, thực ra nó chẳng đưa ra bất kỳ một phương pháp nào mang tính khoa học cả, tất cả đều chỉ là những thứ "tưởng như có thật" để mang tính thuyết phục, dành cho những người lười suy nghĩ và muốn đạt kết quả nhanh. Ba cái khóa học "Tôi tài giỏi, bạn cũng thế" cũng... thế.

Nó đưa ra những giải pháp rất tạm thời, mang tính định hướng sai lầm cho một con người, và hiệu quả không biết đồng thời có là hậu quả hay không? Trong khi, đối với tự điều chỉnh tâm lý bản thân, người muốn làm việc đó nên có một ít những hiểu biết cơ bản về tâm lý học, đồng thời có sự giúp đỡ của các chuyên gia thì mới có thể tự giúp mình được, mới chính thức "self-help" được.

Bạn mới là người hiểu mình nhất, mới là người có thể tự thiết kế các bài tập tâm lý cho mình, biết mình muốn cái gì, cần cái gì, vì chắc chắn có những cái cả đời bạn cũng không bao giờ nói với ai cả, nhất là ở Việt Nam. Có điều đó là con đường khó, còn sách self-help lại phù hợp với đa phần những người trẻ hiện nay, trong một xã hội mà yếu tố chăm sóc tâm lý gần như bị bỏ rơi hoàn toàn.

Nếu như ai hỏi tôi là nên đọc sách gì, ở Việt Nam có một nhóm rất nhỏ những người đang học ở nước ngoài về các ngành xã hội học và tâm lý học với tên gọi là Viet psychology. Họ vẫn đều đặn làm những nội dung phục vụ về vấn đề tâm lý, và thực sự là họ làm tâm huyết một cách khó hiểu, có điều đáng phục, và đáng đọc. Sẽ có rất nhiều cuốn sách có thể tham khảo ở đó về tâm lý, và ít ra, bạn sẽ học được nhiều hơn là những thứ như "Đắc nhân tâm."

Source: Đoản Tăng

Mr. Chiến rất mong muốn được kết bạn giao lưu và chia sẽ cùng trao đổi, thảo luận kiến thức thương hiệu, tên miền và ý tưởng khởi nghiệp 4.0 với các bạn gần xa! Chúng ta hãy kết nối Điện thoại, Zalo, Facebook, Telegram, WhatAPP...và chia sẽ đam mê cùng nhau nhé!

Cảm ơn rất nhiều các bạn đã ghé thăm! Hãy comment bên dưới cho tôi biết bạn nghĩ gì về điều này nhé!

Chúc các bạn và gia đình nhiều Sức khỏe và thành công trong cuộc sống!

NguyenDinhChien.Com - Uy Tín & Giá Trị

PS: Là dân kinh doanh kiếm tiền, Ý kiến của bạn như nào về quan điểm của mình?